[masoomi]

نظام آراستگی 5S چیست؟
طبق تحقیقات انجام شده اگر فردی با خستگی محیط کار خود را آشفته رها کند، فردا صبح زمانی که باز می‌گردد و این محیط را می‌بیند، خستگی دیروز دوباره در بدنش پدید می‌آید.
این موضوع اهمیت نظام آراستگی در سازمان‌ها را نشان می‌دهد که چه مقدار می‌تواند در بهره‌وری و افزایش آن مؤثر باشد.
این نظام نخستین بار توسط ژاپنی‌ها به اجرا در آمد و نام این نظام هم تشکیل شده از 5s  است:
- ساماندهی Seiri
- پاکیزه سازی Seiso
- نظم و ترتیب Seiton
- استانداردسازی Sekitsu
- انضباط Shitsuke
5s پیش شرط اجرای موفقیت آمیز سایر سیستم‌ها و مدل‌ها می‌باشد و مزیت آن این است که در همه جا قابل پیاده سازی است.
از ضرورت‌های مقدم بودن اجرای این نظام می‌توان به نمونه‌های زیر اشاره گردد:
سرعت دستیابی افزایش می‌یابد.
نتایج برای همه‌ی افراد قابل درک است.
محیط کاری تمیز و سازمان یافته خواهد شد.
عمر وسایل و ابزارآلات کار افزایش می‌یابد.
هزینه پیاده سازی کاهش پیدا می‌کند.
ساماندهی: عبارت است از شناسایی ابزارهای موردنیاز محل کار، مجموعه گام‌هایی که ما در محل کار مشخص می‌کنیم که چه چیزی باید نگه داشته شود و چه چیزی نباید نگه داشته شود یا مشخص نماییم که در یک مکان چه ابزاری مورد نیاز است و آنها را از ابزارهایی که مورد نیاز نیست جدا کنیم. هر منطقه کاری فقط باید شامل اقلامی باشد که برای انجام کار در آن منطقه نیاز است.
نظم و ترتیب: هر چیزی در محل کار باید یک مکان مشخص داشته باشد و در واقع هر چیزی باید سر جای خودش باشد. در این مرحله باید اقلام را دسته بندی کنیم تا به راحتی بدانیم که هر چیزی در کجا قرار دارد. مثل آنچه که یک تعمیرکار روی میز کارش دارد و به راحتی می‌داند که هر ابزاری را که نیاز دارد در کجا قرار دارد. هنگامی که هر چیز با توجه به کارکرد و در نظر گرفتن کیفیت و ایمنی کار در جای مناسب و مشخص قرار داشته باشد، محل کار همواره منظم و مرتب خواهد بود.
پاکیزه سازی: این اصل به آنجا برمی‌گردد که ما در محیط تمیز با روحیه بهتر به کار می‌پردازیم. پاکیزه سازی عبارت است از نگهداری محل کار، بهبود ظاهر محل کار و مهم‌تر از آن جلوگیری از کثیف شدن محل کار همچون دور ریختن زوائد و پاکیزه کردن اشیاء از آلودگی‌ها و مواد خارجی.
استاندارد سازی: استاندارد سازی عبارت است از کنترل و اصلاح دایمی سازماندهی، نظم، ترتیب و پاکیزگی. که این مهم با بازبینی دوره‌ای، تشکیل کمیته‌های بازرسی، استفاده از علائم و نشانه‌ها و...  صورت می‌گیرد.
انضباط: انضباط عبارت است از آموزش عادات و توانایی‌هایی جهت انجام یک وظیفه خاص. نکته اصلی در اینجا ایجاد عادات درست به جای عادات نادرست است. این کار را باید از طریق آموزش شیوه‌های درست انجام کار به افراد و تمرین دادن آنان در این زمینه آغاز نمود
5s در نهایت منجر به بهبود فرایندهای ذیل می‌شود:
- کاهش زمان نصب
- کاهش زمان چرخه
- کاهش حوادث
- کاهش ضایعات
- افزایش امنیت
- افزایش فضای اداری در محیط کار

ideaco.ir