[masoomi]

انسان موجودی خونگرم بوده و در دماهای معین توان زندگی و فعالیت دارد. توانایی بدن برای مقابله با سرما بسیار کمتر از توان آن برای مقابله با گرماست علاوه بر این عواملی مثل خستگی ، تغذیه نامناسب ، سابقه بیماری (مرض قند ، بیماریهای قلبی و عروقی یا تنفسی و...)،مصرف داروهای خاص (مثل داروهای ضد فشارخون و از همه مهمتر مصرف الکل)،نامناسب بودن لباس یا پوشش فرد، عدم تحرک برای مدت طولانی(مثل سربازان داخل سنگر)، سرد بودن هوا، رطوبت بالا، وزیدن باد و خیس بودن لباسها باعث مستعد شدن فرد به کاهش درجه حرارت بدن و آسیب های ناشی از آن خواهد شد.
از جمله مشاغلی که بیشتر در برابر سرما قرار دارند ،آنهایی هستند که در هوای آزاد انجام می شوند مانند کشاورزی ، راه سازی، جنگلبانی ، ساختمان سازی و کار در سردخانه ها .
در دمای پایین کار و فعالیت دشوار می شود
بدن برای رویارویی با سرما واکنشهایی را از خود نشان می دهد :
الف) انقباض رگهای محیطی :یعنی رگهایی که خون را از بخش عمقی بدن به پوست و اندامهای انتهایی(انگشتان و...) می برند جهت کاهش دفع دما منقبض می شوند.
ب) لرز عمومی در همه ماهیچه ها ،برای افزایش تولید دما در بدن ،همراه با افزایش دمای ناشی از دخالتهای هورمونی (هورمون تیروئید –آدرنالین و نورآدرنالین)
رطوبت هوا همراه با وزش باد باعث از دست رفتن درجه حرارت بدن می گردد؛بویژه هر چه سرعت باد بیشتر باشد، کاهش درجه حرارت بدن سریعتر خواهد بود. وزش باد تند در یک آب و هوای سرد و مرطوب به سرعت باعث کاهش درجه حرارت بدن فرد خواهد شد.
علایم و نشانه ها:
احساس سرما در ناحیه مربوطه که سپس به احساس درد تبدیل می شود.
از دست دادن حس یا کرخت شدن ناحیه درگیر
سفید یا رنگ پریده شدن پوست به همراه احساس مورمور یا سوزن سوزن شدن در عضو درگیر
تغییر رنگ پوست به قرمز روشن یا صورتی در افراد دارای پوست روشن یا خاکستری شدن پوست در افراد دارای پوست تیره
بروز تاول
تورم
از دست دادن کامل حس حتی در نواحی که قبلاً دردناک بوده اند .
تبدیل پوست و اندام صدمه دیده به یک حالت چرمی شکل یا شبیه به موم (زرد یا سفید رنگ(
در نهایت عضو صدمه دیده سفت و سخت می شود و در لمس شبیه چوب یا گوشت یخ زده خواهد شد.
سرمازدگی: در اغلب موارد به دنبال کاهش درجه حرارت محیط به کمتر از صفر درجه سانتی گراد و معمولاً در نواحی انتهایی بدن مثل انگشتان دست و پا ،لاله گوش و بینی که معمولاً پوشش مناسب ندارند،اتفاق می افتد . اما در صورت تماس با سرما ممکن است در هر قسمتی از بدن ایجاد گردد.
کمکهای اولیه
• فرد را از محیط سرد خارج کنید و اورا به یک محیط گرم و ترجیحاً سربسته مانند داخل ساختمان ،چادر ،خودرو، ... انتقال دهید.
• لباسهای مرطوب،خیس یا تنگ بیمار راخارج کنید.
• زیور آلات ،ساعت،کش جوراب و ...را از اندام آسیب دیده خارج کنید
• در صورت وجود تاول ،زخم یا ضایعه پوستی آنها را با استفاده از گاز استریل پانسمان کنید.(از پاره کردن تاولها خودداری کنید)
• لباس گرم و خشک به بیمار بپوشانید و با استفاده از پوشش مناسب دیگر مثل پتوی گرم و خشک بدن وی را گرم کنید.
• در صورتی که هوشیار است و حالت تهوع و استفراغ ندارد به او مایعات گرم و شیرین بدهید (البته از نوشابه های الکلی و مواد حاوی کافئین استفاده نکنید)
• از مالیدن یا ماساژ عضو آسیب دیده به شدت پرهیز کنید
• هر چه سریعتر فرد را به مرکز درمانی منتقل کنید