![[-]](https://www.occupationalhealth.ir/images/netpen/collapse.png "[-]")
ضبط و ربط (Housekeeping) و عوامل موثر بر آن در کارگاه‌های کوچک و خیلی کوچک
ﺻﻨﺎﯾﻊ ﮐﻮﭼﮏ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ در ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻠﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺷﺘﻐﺎل و ﺧﻮد اﺷﺘﻐﺎﻟﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ و در واﻗﻊ ﭘﺎﯾﻪ اﺻﻠﯽ اﻗﺘﺼﺎد ﻫﺮ کشوری ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می روند. ﻃﺒﻖ آﻣﺎر وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ، درﻣﺎن و آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﮑﯽ اﯾﺮان ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ 98 درﺻﺪ ﮐﻞ ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎ ﺑﯿﺶ از 80 درﺻﺪ ﺷﺎﻏﻠﯿﻦ ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ. در اﯾﺮان ﺑﺮ اﺳﺎس دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ وزارت ﺻﻨﺎﯾﻊ، ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎی ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﮐﺎرﮔﺮان 10 ﻧﻔﺮ و ﮐﻤﺘﺮ ﺟﺰء کارگاه های ﮐﻮﭼﮏ و ﺑﺮ اﺳﺎس دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ، ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎی زﯾﺮ 5 ﻧﻔﺮ در دﺳﺘﻪ ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﭼﮏ ﺗﻘﺴﯿﻢ بندی ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎ اﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر فزاینده‌ای منبع اﺻﻠﯽ اﯾﺠﺎد اﺷﺘﻐﺎل و ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺳﯿﺎﺳﺖ های اقتصادی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ، وﻟﯽ اﻏﻠﺐ از وﺿﻌﯿﺖ اﯾﻤﻨﯽ و ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺿﻌﯿﻒ و ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨد.
ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎزﻣﺎن اﯾﻤﻨﯽ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺷﻐﻠﯽ آﻣﺮﯾﮑﺎ(OSHA) ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ در پیشگیری از ﺻﺪﻣﺎت آسیب های اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در اﺛﺮ ﺣﻮادﺛﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﻟﻐﺰش، ﻟﯿﺰ ﺧﻮردن، ﺳﻘﻮط ﺑﺮ ﮐﻒﻫﺎ و ﺳﻄﻮح کاری و ﺳﻄﻮح راه رﻓﺘﻦ ﻟﯿز ﺷﻠﻮغ اﻫﻤﯿﺖ زیادی دارد.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﭘﯿﺎده سازی ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ و مزایای ﺣﺎﺻﻞ از آن در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﺑﻮده اﺳﺖ و ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ اجرای ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ آن ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﮐﺎرﮔﺎه های ﮐﻮﭼﮏ ﮐﻪ ﻋﻤﺪ نیروی ﮐﺎر ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﻨﺪ، ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳت.
بر این اساس گروه مهندسی بهداشت حرفه ای دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز پژوهشی را در این موضوع با عنوان: ارزیابی میزان رعایت اصول ضبط و ربط و عوامل موثر بر آن در کارگاه‌های کوچک و خیلی کوچک انجام داده اند . ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎیی ﮐﻪ از وﺿﻌﯿﺖ ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ ﻣﻄﻠﻮب تری ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدﻧﺪ، از ﻧﻈﺮ ﮔﺰارش ﺣﻮادث ﻋﻤﻠﮑﺮد بهتری داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﻤﻨﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ریزی ﺟﻬﺖ پیشگیری و ﮐﺎﻫﺶ ﺣﻮادث و ﺷﺒه ﺣﻮادث ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻟﺬا ضروری اﺳﺖ از ﻃﺮﯾﻖ راﻫﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﻣﻮزش، ﻣﻤﯿﺰی ﻫﺎی دوره ای، و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺸﻮﯾﻖ و ﭘﺎداش ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ارﺗﻘﺎء ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ در اﯾﻦ محیط های ﮐﺎری اﻗﺪام ﮔﺮدد.
ﺻﻨﺎﯾﻊ ﮐﻮﭼﮏ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ در ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻠﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺷﺘﻐﺎل و ﺧﻮد اﺷﺘﻐﺎﻟﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ و در واﻗﻊ ﭘﺎﯾﻪ اﺻﻠﯽ اﻗﺘﺼﺎد ﻫﺮ کشوری ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می روند. ﻃﺒﻖ آﻣﺎر وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ، درﻣﺎن و آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﮑﯽ اﯾﺮان ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ 98 درﺻﺪ ﮐﻞ ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎ ﺑﯿﺶ از 80 درﺻﺪ ﺷﺎﻏﻠﯿﻦ ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ. در اﯾﺮان ﺑﺮ اﺳﺎس دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ وزارت ﺻﻨﺎﯾﻊ، ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎی ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﮐﺎرﮔﺮان 10 ﻧﻔﺮ و ﮐﻤﺘﺮ ﺟﺰء کارگاه های ﮐﻮﭼﮏ و ﺑﺮ اﺳﺎس دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ، ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎی زﯾﺮ 5 ﻧﻔﺮ در دﺳﺘﻪ ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﭼﮏ ﺗﻘﺴﯿﻢ بندی ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎ اﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر فزاینده‌ای منبع اﺻﻠﯽ اﯾﺠﺎد اﺷﺘﻐﺎل و ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺳﯿﺎﺳﺖ های اقتصادی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ، وﻟﯽ اﻏﻠﺐ از وﺿﻌﯿﺖ اﯾﻤﻨﯽ و ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺿﻌﯿﻒ و ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨد.
ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎزﻣﺎن اﯾﻤﻨﯽ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺷﻐﻠﯽ آﻣﺮﯾﮑﺎ(OSHA) ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ در پیشگیری از ﺻﺪﻣﺎت آسیب های اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در اﺛﺮ ﺣﻮادﺛﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﻟﻐﺰش، ﻟﯿﺰ ﺧﻮردن، ﺳﻘﻮط ﺑﺮ ﮐﻒﻫﺎ و ﺳﻄﻮح کاری و ﺳﻄﻮح راه رﻓﺘﻦ ﻟﯿز ﺷﻠﻮغ اﻫﻤﯿﺖ زیادی دارد.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﭘﯿﺎده سازی ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ و مزایای ﺣﺎﺻﻞ از آن در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﺑﻮده اﺳﺖ و ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ اجرای ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ آن ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﮐﺎرﮔﺎه های ﮐﻮﭼﮏ ﮐﻪ ﻋﻤﺪ نیروی ﮐﺎر ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﻨﺪ، ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳت.
بر این اساس گروه مهندسی بهداشت حرفه ای دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز پژوهشی را در این موضوع با عنوان: ارزیابی میزان رعایت اصول ضبط و ربط و عوامل موثر بر آن در کارگاه‌های کوچک و خیلی کوچک انجام داده اند . ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎیی ﮐﻪ از وﺿﻌﯿﺖ ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ ﻣﻄﻠﻮب تری ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدﻧﺪ، از ﻧﻈﺮ ﮔﺰارش ﺣﻮادث ﻋﻤﻠﮑﺮد بهتری داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﻤﻨﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ریزی ﺟﻬﺖ پیشگیری و ﮐﺎﻫﺶ ﺣﻮادث و ﺷﺒه ﺣﻮادث ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻟﺬا ضروری اﺳﺖ از ﻃﺮﯾﻖ راﻫﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﻣﻮزش، ﻣﻤﯿﺰی ﻫﺎی دوره ای، و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺸﻮﯾﻖ و ﭘﺎداش ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ارﺗﻘﺎء ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺿﺒﻂ و رﺑﻂ در اﯾﻦ محیط های ﮐﺎری اﻗﺪام ﮔﺮدد.
منابع مورد استفاده:فاخرپور آناهیتا، جهانگیری مهدی، منصف سپیده، نظام محدثه. ارزیابی میزان رعایت اصول ضبط و ربط و عوامل موثر بر آن در کارگاه های کوچک و خیلی کوچک شهر شیراز در سال۱۳۹۴ . بهداشت کار و ارتقاء سلامت. ۱۳۹۶; ۱ (۳) :۱۹۴-۲۰۵