دستورالعمل طراحی و اجرائی سیستم اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA-72
- مساحت هر زون، میبایست حد اکثر 2000m2 باشد.
- حد اکثر طول یک زون 3000m میباشد.
- حداکثر تعداد تجهیزات در هر زون (شامل دتکتور، شستی، آژیر و...) 24 عدد است و بهتر است حد اکثر 20 عدد نصب گردد.
- هر طبقه مسکونی بهعنوان یک زون تعریف میشود.
- پیشنهاد میگردد کلیه شستی اعلام حریق در راهرو طبقات، یک زون مستقل باشد.
- در جاهایی که دارای ولتاژ القایی است (اتاق ترانس، سوئیچ و…..) باید از سیمهای روکش دار استفاده شود.
- سیم الزاماً بایستی یک تکه بوده در لوله جداگانه و مستقل استقرار یابد.
- قسمت فوقانی سقف و کف کاذب که بیش از 80cm ارتفاع دارد، نصب دتکتور الزامی است.
- چنانچه پارتیشن منصوبه تا سقف کمتر از 30cm باشد، نصب دتکتور الزامی است.
- در صورتی که ارتفاع گچبری سقف بیش از 50cm باشد، نصب دتکتور برای هر فضا الزامی است.
- کلیه انبارها به دتکتور مجهز باشند:
الف: اگر انبار در بخش مسکونی باشد،، نصب دتکتور حرارتی انجام شود.
ب: جهت انبارهای موجود در پیلوت، پارکینگ، در صورتی که بهصورت ردیفی باشند در فاصله 0.5m از انبارها و در فاصله حداکثر 8m از یکدیگر نصب میشوند. در صورتی که انبارها بهصورت یک مجموعه جداگانه باشد یک عدد دتکتور در مسیر و راهروی منتهی به آنها نصب گردد.
- در کنار تابلوهای برق (تابلو کنتور) نصب یک عدد دتکتور دودی توصیه میگردد.
- در هر موتورخانه و چاه آسانسور از دتکتورهای دودی در یک زون مستقل استفاده شود. در این خصوص دتکتور ردیاب مکنده دودی Smoke Aspretion System پیشنهاد میگردد.
- در سالنها و سولههای صنعتی و ساختمانهایی که مجهز به رایزر برق هستند باید از دتکتور مکنده دودی و یا ردیاب حرارتی کابل (Linear Heat Detector) استفاده شود.
- بیشترین سطح پوشش برای دتکتورهای دودی 100m2 و دتکتورهای حرارتی 60m2 باشد.
- حداکثر ارتفاع نصب دتکتورهای دودی 12m و این مقدار برای دتکتورهای حرارتی 8m در نظر گرفته شود.
- جانمایی دتکتورها:
الف): دتکتورهای دودی
• دایرهای به شعاع 6.5m
• فاصله دتکتور دودی 10.6m تا 15m با توجه به مکان و جانمایی نصب.
ب): دتکتورهای حرارتی
• دایرهای به شعاع 5.3m در محلهایی با ریسک خطر بالا مانند آشپزخانه.
• دایرهای به شعاع 6.5m در محلهایی با ریسک پایین مانند پارکینگ.
• فاصله دو دتکتور حرارتی 7.5m تا 10.6m با توجه به مکان و جانمایی نصب.
- استفاده از دتکتورهای ترکیبی (دودی حرارتی) در هتلها و ساختمانهای مسکونی کارآمد است ولی برای اماکن صنعتی باید از دتکتورهای مجزا استفاده شود.
- محل نصب و استقرار دتکتور دودی در مجاورت یا نزدیک کوران (جریان هوا) نباشد (در پارکینگ، دور از پنجره، درب و محلی که با فضای باز در ارتباط است).
- کمترین فاصله دتکتور تا دیوار و یا پارتیشن 50cm و حداکثر 7m برای دودی و 5.5m برای حرارتی است.
- بهترین محل برای نصب تابلوی کنترل مرکزی سیستم اعلام حریق در اطاقک نگهبانی، سرایداری و اطاق اطلاعات و یا در نزدیکی درب ورودی اصلی ساختمان است، به گونهای که مورد رویت ساکنین و بخصوص نیروهای امدادی و آتش نشانی باشد.
- در فضای سوله، حداکثر فاصلهای که شخص باید طی کند تا به شستی اعلام حریق برسد نباید بیشتر از 20m باشد.
- در سقفهای شیبدار باید دتکتورها در ارتفاع 0.5m پایینتر از بالاترین نقطه سقف نصب شوند.
- شستی اعلام حریق:
• شستی اعلام حریق در حالت معمولی در ارتفاع نصب 1.2m تا 1.4m و تابلو کنترل مرکزی در ارتفاع 1.7m از کف نصب شوند.
• فاصله بین شستیها در راهروهای عریض و کم تردد حداکثر بین 30m تا 45m باشد.
• فاصله بین شستیها در راهروهای کم عرض و پرتردد و راه پله بین ر تردد و باریک و پله بین 15m تا 25m باشد.
• در مجاورت هر درب یا راه پله خروجی (در زمان بروز حریق و هنگام تخلیه ساختمان) یک عدد شستی نصب گردد.
• استفاده از شستی اعلام حریق در محلهای خروج اضطراری، و شروع راه پله الزامی است.
سیستم آدرس پذیر:
- استفاده از سیستم آدرس پذیر، جهت مجتمعهای مسکونی و سولههای صنعتی بزرگ الزامی است.
- حداکثر طول لوپ 3000m و دارای حداکثر 128 تجهیزات یا المان باشد.
- در سیستم آدرس پذیر، مسیر رفت و برگشت سیم کشی لوپ (حلقه) از درون یک لوله، ممنوع است.
- حداکثر تعداد حلقه یا لوپ، 4 عدد میباشد.
- در هر ناحیه (zone) نهایتاً تعداد 24 عدد انواع سنسور در نظر گرفته شود.
-کابل ارتباطی سنسورها از نوع (JY-ST-Y 0.8 mm2) در نظر گرفته شود. همچنین میتوان از کابل یا سیم رشتهای با سطح مقطع 1.5mm2 یا 2mm2 برای آژیرها و شستیها استفاده کرد.
- در اماکن مسکونی/ تجاری به ارتباط خاص بین سیستمهای کنترل اعلام حریق نیازی نیست. فقط تعدادی آژیر در فضای باز و بیرون در نظر گرفته شود.
- باید برای بخشهای تجاری هرکدام دارای یک سیستم اعلام حریق مجزا و مستقل نصب نمود و در مراکز خرید و پاساژها از یک سیستم اعلام حریق مرکزی استفاده کرد.
- در انتهای مسیر خط آژیرها، از مقاومت انتهای خطر استفاده شود.
- در صورتی که سیم کشی سیستم اعلام حریق، روکار باشد حتماً از لوله فلزی استفاده شده، به هیچ وجه از داکتهای پلاستیکی استفاده نگردد.
- در نقشه و پلان کشیده شده از سیستم اعلام حریق، در مورد کابل کشی و مرکز اعلام حریق توضیحات کافی بانضمام توضیح در مورد هر زون درج گردد.
- جهت پله خروج اضطراری (پله فرار) یک زون مستقل در نظر گرفته شود و شاسی اعلام حریق آن در هر طبق و حتما در در مسیر پله فرار تعبیه گردد.
- با توجه به اینکه در پاگردی راه پله شستی نصب گردیده، بنابراین شستی جنب درب ورودی بخش ساختمانی نصب نمیگردد.
- نصب دتکتور دودی برای کلیه اطاقهای خواب الزامی است ولی فضای راهروها نیازی به نصب دتکتور ندارد.
- با توجه به میزان بالای توان صوتی آژیرهای اعلام حریق، میبایست علاوه بر طبقه منفی (زیر زمین) و همکف در هر دو طبقه یک عدد آژیر با توان خروجی 75db نصب شود. پیشنهاد میگردد در هر بخش یک بیز با توان خروجی 30db نصب شود. به این ترتیب هر ساختمان مسکونی الزاماً باید دارای حد اقل دو عدد آژیر اعلام حریق باشد.
- در نقشه و پلانی که از سیستم اعلام حریق مرکزی (F.A.C) ترسیم گردیده، تعداد زونها، همچنین محل استقرار هر زون مشخص باشد، برای نمونه (سیستم اعلام حریق مرکزی داری 8Zone و در ازاء هر طبقه، همکف، راهرو، آسانسور و پله خروج اضطراری (پله فرار) دارای یک زون باشد)
- مساحت هر زون، میبایست حد اکثر 2000m2 باشد.
- حد اکثر طول یک زون 3000m میباشد.
- حداکثر تعداد تجهیزات در هر زون (شامل دتکتور، شستی، آژیر و...) 24 عدد است و بهتر است حد اکثر 20 عدد نصب گردد.
- هر طبقه مسکونی بهعنوان یک زون تعریف میشود.
- پیشنهاد میگردد کلیه شستی اعلام حریق در راهرو طبقات، یک زون مستقل باشد.
- در جاهایی که دارای ولتاژ القایی است (اتاق ترانس، سوئیچ و…..) باید از سیمهای روکش دار استفاده شود.
- سیم الزاماً بایستی یک تکه بوده در لوله جداگانه و مستقل استقرار یابد.
- قسمت فوقانی سقف و کف کاذب که بیش از 80cm ارتفاع دارد، نصب دتکتور الزامی است.
- چنانچه پارتیشن منصوبه تا سقف کمتر از 30cm باشد، نصب دتکتور الزامی است.
- در صورتی که ارتفاع گچبری سقف بیش از 50cm باشد، نصب دتکتور برای هر فضا الزامی است.
- کلیه انبارها به دتکتور مجهز باشند:
الف: اگر انبار در بخش مسکونی باشد،، نصب دتکتور حرارتی انجام شود.
ب: جهت انبارهای موجود در پیلوت، پارکینگ، در صورتی که بهصورت ردیفی باشند در فاصله 0.5m از انبارها و در فاصله حداکثر 8m از یکدیگر نصب میشوند. در صورتی که انبارها بهصورت یک مجموعه جداگانه باشد یک عدد دتکتور در مسیر و راهروی منتهی به آنها نصب گردد.
- در کنار تابلوهای برق (تابلو کنتور) نصب یک عدد دتکتور دودی توصیه میگردد.
- در هر موتورخانه و چاه آسانسور از دتکتورهای دودی در یک زون مستقل استفاده شود. در این خصوص دتکتور ردیاب مکنده دودی Smoke Aspretion System پیشنهاد میگردد.
- در سالنها و سولههای صنعتی و ساختمانهایی که مجهز به رایزر برق هستند باید از دتکتور مکنده دودی و یا ردیاب حرارتی کابل (Linear Heat Detector) استفاده شود.
- بیشترین سطح پوشش برای دتکتورهای دودی 100m2 و دتکتورهای حرارتی 60m2 باشد.
- حداکثر ارتفاع نصب دتکتورهای دودی 12m و این مقدار برای دتکتورهای حرارتی 8m در نظر گرفته شود.
- جانمایی دتکتورها:
الف): دتکتورهای دودی
• دایرهای به شعاع 6.5m
• فاصله دتکتور دودی 10.6m تا 15m با توجه به مکان و جانمایی نصب.
ب): دتکتورهای حرارتی
• دایرهای به شعاع 5.3m در محلهایی با ریسک خطر بالا مانند آشپزخانه.
• دایرهای به شعاع 6.5m در محلهایی با ریسک پایین مانند پارکینگ.
• فاصله دو دتکتور حرارتی 7.5m تا 10.6m با توجه به مکان و جانمایی نصب.
- استفاده از دتکتورهای ترکیبی (دودی حرارتی) در هتلها و ساختمانهای مسکونی کارآمد است ولی برای اماکن صنعتی باید از دتکتورهای مجزا استفاده شود.
- محل نصب و استقرار دتکتور دودی در مجاورت یا نزدیک کوران (جریان هوا) نباشد (در پارکینگ، دور از پنجره، درب و محلی که با فضای باز در ارتباط است).
- کمترین فاصله دتکتور تا دیوار و یا پارتیشن 50cm و حداکثر 7m برای دودی و 5.5m برای حرارتی است.
- بهترین محل برای نصب تابلوی کنترل مرکزی سیستم اعلام حریق در اطاقک نگهبانی، سرایداری و اطاق اطلاعات و یا در نزدیکی درب ورودی اصلی ساختمان است، به گونهای که مورد رویت ساکنین و بخصوص نیروهای امدادی و آتش نشانی باشد.
- در فضای سوله، حداکثر فاصلهای که شخص باید طی کند تا به شستی اعلام حریق برسد نباید بیشتر از 20m باشد.
- در سقفهای شیبدار باید دتکتورها در ارتفاع 0.5m پایینتر از بالاترین نقطه سقف نصب شوند.
- شستی اعلام حریق:
• شستی اعلام حریق در حالت معمولی در ارتفاع نصب 1.2m تا 1.4m و تابلو کنترل مرکزی در ارتفاع 1.7m از کف نصب شوند.
• فاصله بین شستیها در راهروهای عریض و کم تردد حداکثر بین 30m تا 45m باشد.
• فاصله بین شستیها در راهروهای کم عرض و پرتردد و راه پله بین ر تردد و باریک و پله بین 15m تا 25m باشد.
• در مجاورت هر درب یا راه پله خروجی (در زمان بروز حریق و هنگام تخلیه ساختمان) یک عدد شستی نصب گردد.
• استفاده از شستی اعلام حریق در محلهای خروج اضطراری، و شروع راه پله الزامی است.
سیستم آدرس پذیر:
- استفاده از سیستم آدرس پذیر، جهت مجتمعهای مسکونی و سولههای صنعتی بزرگ الزامی است.
- حداکثر طول لوپ 3000m و دارای حداکثر 128 تجهیزات یا المان باشد.
- در سیستم آدرس پذیر، مسیر رفت و برگشت سیم کشی لوپ (حلقه) از درون یک لوله، ممنوع است.
- حداکثر تعداد حلقه یا لوپ، 4 عدد میباشد.
- در هر ناحیه (zone) نهایتاً تعداد 24 عدد انواع سنسور در نظر گرفته شود.
-کابل ارتباطی سنسورها از نوع (JY-ST-Y 0.8 mm2) در نظر گرفته شود. همچنین میتوان از کابل یا سیم رشتهای با سطح مقطع 1.5mm2 یا 2mm2 برای آژیرها و شستیها استفاده کرد.
- در اماکن مسکونی/ تجاری به ارتباط خاص بین سیستمهای کنترل اعلام حریق نیازی نیست. فقط تعدادی آژیر در فضای باز و بیرون در نظر گرفته شود.
- باید برای بخشهای تجاری هرکدام دارای یک سیستم اعلام حریق مجزا و مستقل نصب نمود و در مراکز خرید و پاساژها از یک سیستم اعلام حریق مرکزی استفاده کرد.
- در انتهای مسیر خط آژیرها، از مقاومت انتهای خطر استفاده شود.
- در صورتی که سیم کشی سیستم اعلام حریق، روکار باشد حتماً از لوله فلزی استفاده شده، به هیچ وجه از داکتهای پلاستیکی استفاده نگردد.
- در نقشه و پلان کشیده شده از سیستم اعلام حریق، در مورد کابل کشی و مرکز اعلام حریق توضیحات کافی بانضمام توضیح در مورد هر زون درج گردد.
- جهت پله خروج اضطراری (پله فرار) یک زون مستقل در نظر گرفته شود و شاسی اعلام حریق آن در هر طبق و حتما در در مسیر پله فرار تعبیه گردد.
- با توجه به اینکه در پاگردی راه پله شستی نصب گردیده، بنابراین شستی جنب درب ورودی بخش ساختمانی نصب نمیگردد.
- نصب دتکتور دودی برای کلیه اطاقهای خواب الزامی است ولی فضای راهروها نیازی به نصب دتکتور ندارد.
- با توجه به میزان بالای توان صوتی آژیرهای اعلام حریق، میبایست علاوه بر طبقه منفی (زیر زمین) و همکف در هر دو طبقه یک عدد آژیر با توان خروجی 75db نصب شود. پیشنهاد میگردد در هر بخش یک بیز با توان خروجی 30db نصب شود. به این ترتیب هر ساختمان مسکونی الزاماً باید دارای حد اقل دو عدد آژیر اعلام حریق باشد.
- در نقشه و پلانی که از سیستم اعلام حریق مرکزی (F.A.C) ترسیم گردیده، تعداد زونها، همچنین محل استقرار هر زون مشخص باشد، برای نمونه (سیستم اعلام حریق مرکزی داری 8Zone و در ازاء هر طبقه، همکف، راهرو، آسانسور و پله خروج اضطراری (پله فرار) دارای یک زون باشد)