[masoomi]

آیین نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه ها مصوب تاریخ 31/01/94
هدف: این آیین‌نامه به منظور ارتقای سطح ایمنی در کارگاه‌های مشمول و نظام‌مند نمودن به‌کارگیری افراد شایسته و واجد صلاحیت در زمینه ایمنی و پیشگیری از حوادث ناشی از کار و برای صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی کشور تدوین گردیده است.
دامنه شمول: این آیین‌نامه به استناد مواد 85و 86 قانون کار جمهوری اسلامی ایران تدوین و برای تمامی کارگاه‌های مشمول این قانون لازم‌الاجرا می‌باشد.
ماده 1-کارفرما مکلف است به منظور اجرای آیین‌نامه ایمنی و حفاظت فنی مصوب شورای عالی حفاظت فنی، با توجه به شرایط و مخاطرات کارگاه و بر اساس شرح وظایف پیوست شماره (1)، افرادی را که مطابق این آیین‌نامه تأیید صلاحیت شده‌اند را به عنوان مسئول/مسئولان ایمنی به‌کارگیری نماید.
تبصره – تمامی افرادی که با یکی از عناوین: مسئول حفاظت فنی، افسر ایمنی، ناظر ایمنی، رابط ایمنی، همیار ایمنی، کارشناس ایمنی در کارگاه‌ها فعالیت می‌نمایند، مشمول این آیین نامه بوده و لازم است صلاحیت نامبردگان توسط اداره بازرسی کار بررسی و پس از اخذ تأییدیه، در کارگاه عهده‌دار وظایف محوله مندرج در این آیین‌نامه گردند.
ماده 2-سیاست‌گذاری و تعیین اولویت جذب و نحوه حضور مسئول/مسئولان ایمنی در کارگاه‌های مشمول، براساس وسعت کارگاه، تعداد کارگران شاغل، نوع فعالیت و مخاطرات موجود، به جز مواردی که در آیین نامه‌ها و مقررات قانونی مربوطه الزام گردیده، براساس ضوابطی خواهد بود که توسط کارگروهی متشکل از نمایندگان کارگر و کارفرما در شورای عالی حفاظت فنی و اداره کل بازرسی کار تدوین و توسط مدیرکل بازرسی کار ابلاغ خواهد گرید.
ماده 3- احراز و صدور تأییدیه صلاحیت برای مسئول ایمنی، مطابق جدول پیوست شماره (2) این آیین‌نامه، توسط اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان (اداره بازرسی کار) انجام می‌شود.
تبصره 1- تأییدیه صلاحیت مسئول ایمنی با امضای رییس بازرسی کار استان برای مدت دو سال صادر خواهد شد.
تبصره 2- تمدید مجدد صلاحیت مسئول ایمنی، با بررسی مستندات ارائه شده مرتبط با شرح وظایف، طی دوره‌های آموزشی و بازرسی از محل کارگاه توسط بازرس کار محل انجام خواهد شد.
تبصره 3- در صورت اعتراض متقاضی به عدم تأیید صلاحیت، نظر مدیرکل استان اعلام و در صورت اعتراض مجدد، موضوع توسط اداره کل بازرسی کار بررسی و اعلام نظر قطعی خواهد گردید.
تبصره 4- بخش‌های غیر حاکمیتی فرآیند تأیید صلاحیت، بنابر تشخیص اداره کل بازرسی کار و مطابق مقررات جاری کشور، قابل‌ واگذاری به بخش غیردولتی خواهد بود.
ماده 4- مسئول/ مسئولان ایمنی موظف به گذراندن دوره‌های آموزش عمومی و بازآموزی تخصصی خواهند بود که توسط مرجع ذیصلاح موضوع آیین‌نامه آموزش ایمنی کارگران، کارفرمایان و کارآموزان و با هماهنگی اداره کل بازرسی کار تعیین و توسط مجریان آموزشی ذیصلاح برگزار می‌گردد.
تبصره 1- افرادی که گواهینامه قبولی در آزمون‌های ادواری دوره عمومی ایمنی که توسط مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت‌کار برگزار می‌گردد را ارائه نماید، از شرط ارائه گواهینامه دوره عمومی معاف می‌باشند.
تبصره 2- هزینه‌های مربوط به دوره‌های آموزشی و بازآموزی مورد نیاز مسئول / مسئولان ایمنی شاغل در کارگاه، توسط کارفرمای مربوط پرداخت خواهد گرید.
ماده 5- کارفرما مکلف است ظرف مدت یک سال نسبت به تطبیق شرایط مسئول /مسئولان ایمنی کارگاه که قبل از تصویب این آیین‌نامه مشغول بکار بوده‌اند با مفاد آیین‌نامه اقدام نماید.
تبصره – افرادی که قبل از تصویب این آیین نامه، با عنوان مسئول ایمنی در کارگاه مشغول به کار بوده‌اند، با ارائه گواهی سابقه از شرط احراز رشته تحصیلی معاف می‌باشند.
ماده 6- کارفرما مکلف است ترتیبی اتخاذ نماید تا گزارش عملکرد مسئول ایمنی براساس شرح وظایف پیوست شماره (1) این آیین‌نامه، در پایان هر فضل به صورت مکتوبی یا از طریق سامانه الکترونیکی که به همین منظور طراحی خواهد شد، به واحد بازرسی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل ارسال و یا در سامانه‌ای که اعلام خواهد شد، ثبت نماید.
ماده 8- کارفرما مکلف است در صورت قطع رابطه کاری با مسئول ایمنی، مراتب را به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل ( بازرسی کار) اعلام و بلافاصله نسبت به جایگزینی فرد واجد شرایط اقدام نماید به‌طوری که تحت هیچ شرایطی کارگاه بدون مسئول ایمنی نباشد.
ماده 9- مسئولیت اجرای شرح وظایف مسئول ایمنی که در این آیین‌نامه ذکر گردیده بعهده کارفرما بوده و به‌کارگیری شخص یا اشخاص مذکور رافع مسئولیت‌های قانونی کارفرما در قبال وظایف محوله بر اساس قانون کار و سایر قوانین و مقررات دیگر نخواهد بود.
این آیین نامه مشتمل بر 9 ماده و 9 تبصره به استناد مواد 85،86،91 و 176 قانون کار جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ 31/1/1394 شورای عالی حفاظت فنی تدوین و در تاریخ 16/2/1394 به تصویب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسید.
پیوست شماره 1- شرح وظایف مسئول ایمنی
1- همکاری و تشریک مساعی با بازرسان کار
2- شناسایی و مستند نمودن آیین‌نامه‌ها  و دستورالعمل‌های ایمنی مرتبط با فعالیت کارگاه و پیگیری در خصوص انطباق کارگاه با قوانین مقررات کشور
3- شناسایی خطر، ارزیابی ریسک و تهیه برنامه‌های پاسخگویی و کنترل خطرات موجود در کارگاه
4- پیگیری برنامه‌های مربوط به اقدامات اصلاحی و بهبود شرایط ایمنی در کارگاه و نظارت بر اجرای آنها
5- تدوین برنامه عملیاتی به منظور بازرسی مستمر از فرآیند انجام کار و شرایط کار کارگران کارگاه در خصوص ایمنی و مستند نمودن نتایج و اعلام به مدیریت و پیگیری تصمیمات مدیریتی.
6- ثبت آمار حوادث ناشی از کار و گزارش آن به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل و همچنین تجزیه‌وتحلیل آنها به منظور جلوگیری از تکرار موارد مشابه
7- همکاری در زمینه نیاز سنجی، آموزش و سنجش اثربخشی آموزش‌های ایمنی کارگران کارگاه و همچنین انجام اقداماتی در زمینه فرهنگ سازی و اطلاع رسانی موضوعات مرتبط با ایمنی
8- نیازسنجی، نظارت بر خرید، آموزش، تحویل و استفاده از وسایل حفاظت فردی و همچنین بازدید و معاینه وسایل مذکور به جهت جایگزینی تجهیزات معیوب در کارگاه
9- نظارت بر نظم و ترتیب و آرایش مواد اولیه و محصولات و استقرار ماشین آلات و ابزار کار به نحو صحیح و ایمن و همچنین تشریک مساعی در تطابق صحیح کار و کارگر در محیط کار و همچنین نظارت بر مدیریت تغییر در کارگاه.
10- تهی و تدوین دستورالعمل‌های ایمنی و حفاظت فنی برای تمامی دستگاه‌ها و ابزارها و نظارت بر رعایت دستورالعمل‌های مذکور
11- شناسایی اعمال ناایمن به جهت ایراد تذکرات و تشویق و ایجاد انگیزه مناسب برای اعمال و رفتار ایمن در کارگران و پیشنهادات لازم در این خصوص به کارفرما
12- همکاری در تدوین رویه اجرایی آمادگی و مدیریت بحران و واکنش در شرایط اضطراری و همچنین برگزاری مانورهای آمادگی در شرایط اضطراری
13- اعلام نظر در امور ایمنی پیمانکاران بکار گرفته شده در کارگاه و ایجاد همکاری لازم و مناسب با پیمانکاران در جهت رعایت قوانین و مقررات ایمنی توسط نامبردگان و ارایه گزارش به کارفرما
14- شرکت در جلسات آموزشی و بازآموزی، همایش ها و جلسات مرتبط با موضوع ایمنی و بهداشت در کارگاه
15- پیگیری در جهت اخذ گواهینامه‌های ایمنی لازم برای وسایل و تجهیزات مطابق با آیین نامه‌های مرتبط نظیر ارت، دیگ بخار و ...
16- تهیه MSDS مواد  شیمیایی مطابق فرمت‌های استاندارد و در دسترس قرار دادن آن برای افراد در معرض
17- اخذ مستند نمودن و بررسی گزارشات، شکایات و اعتراضات وارده در خصوص مسائل ایمنی و ارجاع موضوع به کمیته و افراد مسئول در کارگاه برای تصمیم گیری 
18- انجام سایر وظایف محوله در حوزه ایمنی
پیوست شماره 2- شرایط صدور تأییدیه برای فعالیت مسئول ایمنی 
الف- ارائه مدارک زیر:
1. معرفی‌نامه از کارگاه متقاضی
2. تکمیل فرم ثبت‌نام به همراه یک قطعه عکس 4*3، تصویر برابر اصل گواهی پایان تحصیلات مطابق رشته‌های جدول ذیل 
3- گواهی قبولی در دوره‌های آموزشی ذیل:
دوره عمومی ایمنی یا گواهی قبولی در آزمون ادواری
دوره شناسایی خطر و ارزیابی ریسک Risk assessment)) 
شرکت در جلسه توجیهی شرح وظایف
دوره تخصصی ایمنی (برای تأیید صلاحیت مجدد)
ب- تصویر قرارداد کار با کارفرما مطابق جدول ذیل: