![[-]](https://www.occupationalhealth.ir/images/netpen/collapse.png "[-]")
پرسش و پاسخ کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار
1-چه کارگاه هایی مشمول تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار می باشند و نحوه تشکیل آن چگونه است ؟
به استناد ماده 2 آیین نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار ،در کارگاه هایی که دارای 25 نفر کارگر باشند کارفرما مکلف است کمیته ای به نام کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار با اعضای ذیل تشکیل دهد:
1- کارفرما یا نماینده تام‌الاختیار او
2- نماینده شورای اسلامی کار یا نماینده کارگران کارگاه
3- مدیر فنی و در صورت نبودن او یکی از سر استادکاران کارگاه
4- مسئول حفاظت فنی
5- مسئول بهداشت حرفه ای
2- هدف از تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار چیست ؟
بر اساس ماده 93 قانون کار به منظور جلب مشارکت کارگران و نظارت بر حسن اجرای مقررات حفاظت فنی و بهداشتی در محیط کار و پیشگیری از حوادث و بیماری‌ها،در کارگاه‌هایی که وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی ضروری تشخیص دهند کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار تشکیل خواهد شد .
3-وظایف کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار چیست ؟
بر اساس ماده 5 آیین نامه ،وظایف کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار به شرح ذیل می باشد .
1-طرح مسائل و مشکلات حفاظتی و بهداشتی در جلسات کمیته و ارائه پیشنهادات لازم به کارفرما جهت رفع نواقص و سالم سازی محیط کار.
2-انعکاس کلیه ایرادات و نواقص حفاظتی و بهداشتی و پیشنهادات لازم جهت رفع آنها به کارفرمای کارگاه.
3-همکاری و تشریک مساعی با کارشناسان بهداشت حرفه ای و بازرسان کار جهت اجرای مقررات حفاظتی و بهداشت کار.
4-توجیه و آشناسازی کارگران نسبت به رعایت مقررات و موازین بهداشتی و حفاظتی در محیط کار.
5-همکاری با کارفرما در تهیه دستورالعملهای لازم برای انجام کار مطمئن،سالم و بدون خطر و همچنین استفاده صحیح از لوازم و تجهیزات بهداشتی و حفاظتی در محیط کار.
6-پیشنهاد به کارفرما جهت تشویق کارگرانی که در امر حفاظت فنی و بهداشت کار علاقه و جدیت دارند.
7-پیگیری لازم به منظور تهیه و ارسال صورت جلسات کمیته و همچنین فرم های مربوط به حوادث و بیماری های ناشی از کار به ارگان های ذیربط.
8- پیگیری لازم در انجام معاینات قبل از استخدام و معاینات ادواری به منظور پیشگیری از ابتلا کارگران به بیماری های ناشی از کار و ارائه نتایج حاصله به مراکز بهداشت مربوطه.
9-اعلام موارد مشکوک به بیماری های حرفه ای از طریق کارفرما به مراکز بهداشت مربوطه و همکاری در تعیین شغل مناسب برای کارگرانی که به تشخیص شورای پزشکی به بیماری های حرفه ای مبتلا شده و یا درمعرض ابتلا به آنها قرار دارند.(موضوع تبصره ۱ ماده ۹۲ قانون کار).
10- جمع آوری آمار و اطلاعات مربوطه از نقطه نظر مسائل حفاظتی و بهداشتی و تنظیم و تکمیل فرم صورت نواقص موجود در کارگاه.
11- بازدید و معاینه ابزار کار و وسائل حفاظتی و بهداشتی در محیط کار و نظارت بر حسن استفاده از آنها.
12- ثبت آمار حوادث و بیماری های ناشی از کار و تعیین ضریب تکرار و ضریب شدت سالانه حوادث.
13- نظارت بر ترسیم نمودار میزان حوادث و بیماری های حرفه ای و همچنین نصب پوسترهای آموزشی بهداشتی و حفاظتی در محیط کار.
14-اعلام کانون های ایجاد خطرات حفاظتی و بهداشتی در کارگاه.
15- نظارت بر نظم و ترتیب و آرایش مواد اولیه و محصولات و استقرار ماشین آلات و ابزار کار به نحو صحیح و ایمن و همچنین تطابق صحیح کار و کارگر در محیط کار.
16- تعیین خط مشی روشن و منطبق با موازین حفاظتی و بهداشتی بر حسب شرایط اختصاصی هر کارگاه جهت حفظ و ارتقاء سطح بهداشت و ایمنی محیط کار و پیشگیری از ایجاد حوادث احتمالی و بیماری های شغلی.
17- تهیه و تصویب و صدور دستورالعمل های اجرایی حفاظتی و بهداشتی جهت اعمال در داخل کارگاه در مورد پیشگیری از ایجاد عوارض و بیماری های ناشی از عوامل فیزیکی،شیمیایی،ارگونومیکی،بیولوژیکی و روانی محیط کار.
4-آیا کارگاه های خانوادگی مشمول تشکیل کمیته حفاظت فنی هستند ؟
کارگاه های خانوادگی از نظر تشکیل کمیته حفاظت تفاوتی با سایر کارگاه ها نداشته و درصورت شمول می بایست مطابق با شرایط مندرج در آیین نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار نسبت به تشکیل کمیته حفاظت اقدام نمایند .
5-در سازمان ها و ادارات غیر صنعتی که کارگر مشمول قانون کار به تعداد بیش از 25 نفر کارگر وجود دارد نحوه تشکیل کمیته حفاظت چگونه است ؟
در آیین نامه فعلی تفاوتی در خصوص کارگاه های صنعتی و غیر صنعتی عنوان نشده و این کارگاه ها نیز می بایست مطابق آیین نامه فعلی نسبت به تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار اقدام نمایند.
6-نحوه تشکیل کمیته های حفاظت در کارگاه های ساختمانی و پروژه های عمرانی چگونه است؟
در آیین نامه فعلی تفاوتی در خصوص نحوه تشکیل کمیته حفاظت در کارگاه های ساختمانی با دیگر کارگاه ها عنوان نگردیده و مطابق آیین نامه فعلی در صورت وجود 25 نفر کارگر و بیشتر، یا با تشخیص مشترک و هماهنگ بازرس کار و کارشناس بهداشت حرفه ای محل می بایست در این کارگاه ها کمیته حفاظت تشکیل گردد .
7- نحوه برگزاری جلسات کمیته های حفاظت فنی چگونه می باشد و نتایج جلسه چگونه ثبت و ضبط می شود ؟
به استناد ماده 4 آیین نامه مربوطه ،جلسات کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار باید لااقل هر ماه یک بار با حضور اعضاء کمیته تشکیل گردد و در اولین جلسه خود نسبت به انتخاب یک نفر دبیر از میان اعضاء کمیته اقدام نماید. تعیین زمان تشکیل جلسات و تنظیم جلسات کمیته به عهده دبیر جلسه خواهد بود و طبق تبصره 1 ماده فوق در مواقع ضروری یا زودتر از موعود با پیشنهاد مدیر کارخانه یا مسئول حفاظت فنی و یا مسئول بهداشت حرفه ای کمیته تشکیل خواهد شد . همچنین مطابق با تبصره 2 ماده فوق الذکر کارفرما مکلف است یک نسخه از تصمیمات کمیته و همچنین صورت جلسات تنظیمی را به اداره کار و مرکز بهداشت مربوطه ارسال نماید.
8-نتایج جلسات کمیته های حفاظت فنی چگونه پیگیری می شود ؟
پس از تهیه صورت جلسه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار، دبیر کمیته مسئولیتهای اعضاء را تعیین و در خصوص موارد مطرح شده در صورتی که احتیاج به پیگیری و تامین هزینه برای اجرای موارد مندرج در صورتجلسه باشد از طریق مقتضی اقدام می نماید و کارفرما بایستی یک نسخه از صورت جلسه تائید شده را به اداره کار محل ارسال نماید.
9-نحوه بررسی صورت جلسات کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار در ادارات بازرسی کار چگونه است ؟
با توجه به اعلام برنامه تشکیل جلسات کمیته حفاظت درطول سال توسط کارفرمایان ،بازرسان کار با برنامه ریزی و حضور در جلسه و یا دریافت صورت جلسات کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار نسبت به مطالعه و تطبیق آن با صورت جلسات قبلی اقدام و در صورت رفع موارد نقص مطرح شده در صورت جلسات قبلی نسبت به تائید و بایگانی آن اقدام می نمایند. شایان ذکر است برای کنترل بهتر صورت جلسات دریافت شده در بعضی از بازرسهایی ادواری موارد مطروحه در صورت جلسه مورد بررسی قرار می گیرد.
10- آیا وجود کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار و یا مسئولین ایمنی و بهداشت کار رافع مسئولیت های کارفرماست ؟
به استناد(ماده 6 آئین نامه مربوطه) وجود کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و مسئولین حفاظت و بهداشت حرفه ای در کارگاه به هیچ وجه رافع مسئولیت های قانونی کارفرما در قبال مقررات وضع شده نخواهد بود .
11-آیا کارگاه هایی که دارای کمتر از 25 نفر کارگر هستند نیز می توانند کمیته حفاظت و بهداشت کار موضوع ماده 93 قانون کار تشکیل دهند ؟ با چه شرایطی ؟
در کارگاه هایی که کمتر از 25 نفر کارگر دارند و نوع کار آن ها ایجاب نماید با نظر مشترک و هماهنگ بازرس کار و کارشناس بهداشت حرفه ای محل ، کارفرما مکلف به تشکیل کمیته مذکور خواهد بود .در این گونه کارگاه ها کمیته مذکور با سه نفر از اعضاء به شرح ذیل تشکیل میگردد .
1- کارفرما یا نماینده تام تام‌الاختیار او
2- نماینده شورای اسلامی کار یا نماینده کارگران کارگاه
3- مسئول حفاظت فنی و بهداشت حرفه ای
12- شرایط انتخاب مسئول ایمنی و حفاظت فنی در کمیته های حفاظت فنی چگونه است ؟
بر اساس تبصره ۱و۲ ماده۲ آیین نامه مربوطه ،مسئول حفاظت فنی می بایستی ترجیحاً از فارغ تحصیلان رشته حفاظت فنی و ایمنی کار و مسئول بهداشت حرفه ای نیز ترجیحاً فارغ التحصیل بهداشت حرفه ای یا پزشک عمومی مورد تائید مرکز بهداشت شهرستان باشد .
13-در چه زمانی یک نفر می تواند هم زمان در یک کمیته واحد به عنوان مسئول ایمنی و مسئول بهداشت حرفه ای فعالیت نماید ؟
بر اساس تبصره 3 ماده 3 آیین نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار، در کلیه کارگاه هایی که کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار با سه نفر تشکیل می گردد مسئول حفاظت فنی و بهداشت حرفه ای می تواند یک نفر باشد مشروط بر آن که پس از آموز ش های لازم که با هزینه کارفرما توسط مرکز بهداشت و یا اداره کار محل حسب مورد تشکیل می گردد شرکت نموده و گواهینامه لازمه را دریافت نماید .
14-شرایط مسئولین ایمنی در کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار چیست؟
مسئولین ایمنی می بایستی ترجیحاً از فارغ التحصیلان رشته حفاظت فنی و ایمنی کار باشند لیکن با توجه به کمبود نیرو در این رشته می توان آنان را از میان رشته های مرتبط با ایمنی نظیر مهندسی صنایع با گرایش ایمنی صنعتی و رشته های فنی-مهندسی انتخاب نمود . همچنین می توان افراد دارای مدرک فنی غیر مرتبط با ایمنی ، به شرط گذراندن دوره های عمومی و تخصصی ایمنی برگزار شده توسط مراجع ذیصلاح مورد تایید وزارت کار و امور اجتماعی برابر مقررات به کار گرفت.
15-شرح وظایف مسئول ایمنی چیست ؟ و از نظر سازمانی می بایستی به چه کسی پاسخگو باشد ؟
1-طرح مسائل و مشکلات حفاظتی و ایمنی در جلسات کمیته حفاظت فنی و ارائه پیشنهادات لازم به کارفرما جهت رفع نواقص و سالم سازی محیط کار
2-انعکاس کلیه ایرادات و نواقص حفاظتی و بهداشتی و پیشنهادات لازم جهت رفع آن ها به کارفرمای کارگاه
3-همکاری و تشریک مساعی با کارشناسان بهداشت حرفه ای و بازرسان کار جهت اجرای مقررات حفاظتی و بهداشت کار
4-توجیه و آشناسازی کارگران جهت رعایت مقررات ایمنی
5-همکاری با کارفرما در تهیه دستورالعمل های لازم برای انجام کار مطمئن
6-پیشنهاد به کارفرما جهت تشویق کارگرانی که موارد ایمنی را رعایت می کنند
7-پی گیری لازم جهت انجام معاینات قبل از استخدام
8-بازدید و معاینه ابزار کار
9-ثبت آمار حوادث و بیماری های ناشی از کار کارگران
10-اعلام کانون های ایجاد خطرات حفاظتی
11-نظارت بر نظم و ترتیب و آرایش مواد اولیه و محصولات و استقرار ماشین آلات.
از نظر سازمانی مسئول ایمنی به کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و بعنوان نماینده کارفرما در بحث ایمنی به مدیریت پاسخگو می باشد .
16-نحوه و علل حضور بازرسان کار در جلسه کمیته حفاظت فنی چیست ؟
بازرسان کار بر اساس هماهنگی قبلی صورت گرفته و یا برنامه اعلامی تشکیل کمیته ها توسط کارفرما در جلسات کمیته حضور یافته و هدف از حضور در جلسات، اعلام نواقص موجود در نحوه تشکیل جلسات، مباحث و موضوعات مطروحه در جلسه و تصمیمات اتخاذ شده و ارائه مشاوره و راهنمایی های لازم و همچنین توجیه کارفرمایان کارگاه ها در خصوص نقش و جایگاه کمیته ها در ارتقاء سطح ایمنی کارگاه خواهد بود .
17-صلاحیت اعضای کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار چگونه کنترل می شود ؟
صلاحیت اعضای کمیته های حفاظت با اعلام مدارک و مشخصات آن ها توسط کارفرما به اداره کار و امور اجتماعی محل و بررسی موضوع و تطبیق آن با ماده 2 آیین نامه کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار و تبصره های مربوطه انجام و اعلام نظر صورت خواهد گرفت .همچنین به استناد تبصره 2 ماده 3 آیین نامه کمیته ها صلاحیت مسئولین حفاظت فنی و بهداشت حرفه ای باید به تایید اداره کار و مرکز بهداشت محل برسد.
18- آیا کارفرما باید هزینه ای به اعضای کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار جهت برگزاری جلسات کمیته مذکور پرداخت نماید ؟
بجز هزینه آموزشی اعضاء کمیته در خصوص مسایل ایمنی و حفاظت فنی ،برای حضور اعضاء در جلسات کمیته های حفاظت فنی در قانون کار و آئین نامه های مربوطه هزینه ای مشخص نشده است .
19-نحوه کنترل کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار چگونه است ؟
با بررسی صورت جلسات کمیته های حفاظت فنی و ثبت در نرم افزار چنانچه کارگاهی در خصوص تشکیل مستمر و اعلام صورتجلسات و پی گیری مصوبات و اقدامات مربوطه دارای نقص و مشکلاتی باشد ابتدا به صورت کتبی موارد اعلام می شود و در صورت تکرار اشکالات و عدم رفع نواقص با مراجعه به کارگاه مربوطه نسبت به پی گیری موضوع اقدام می گردد .
20-در صورت عدم تشکیل کمیته حفاظت فنی توسط کارفرما، علیرغم ابلاغیه های صادره ، نحوه بر خورد چگونه می باشد ؟
با توجه به اینکه آئین نامه کمیته حفاظت به استناد مواد 85 و 93 قانون کار تهیه گردیده است کارفرمایان مکلف به رعایت آیین نامه ها و دستورالعمل های ایمنی مصوب شورایعالی حفاظت فنی مطابق با ماده91 قانون کار می باشند و در صورت عدم رعایت این دستورالعمل به استناد ماده 176 قانون کار با آنان برخورد خواهد شد.
21- آیا تیمهای مدیریت ایمنی ، بهداشت و محیط زیست (HSE) می توانند جایگزین کمیته حفاظت و بهداشت کار باشند ؟
تشکیل این کمیته ها رافع مسئولیت کارفرما در خصوص تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار نمی باشد و کارفرما موظف است کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار را مطابق با شرایط مندرج در آیین نامه مربوطه که مصوب شورایعالی حفاظت فنی می باشد تشکیل دهد .
1-چه کارگاه هایی مشمول تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار می باشند و نحوه تشکیل آن چگونه است ؟
به استناد ماده 2 آیین نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار ،در کارگاه هایی که دارای 25 نفر کارگر باشند کارفرما مکلف است کمیته ای به نام کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار با اعضای ذیل تشکیل دهد:
1- کارفرما یا نماینده تام‌الاختیار او
2- نماینده شورای اسلامی کار یا نماینده کارگران کارگاه
3- مدیر فنی و در صورت نبودن او یکی از سر استادکاران کارگاه
4- مسئول حفاظت فنی
5- مسئول بهداشت حرفه ای
2- هدف از تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار چیست ؟
بر اساس ماده 93 قانون کار به منظور جلب مشارکت کارگران و نظارت بر حسن اجرای مقررات حفاظت فنی و بهداشتی در محیط کار و پیشگیری از حوادث و بیماری‌ها،در کارگاه‌هایی که وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی ضروری تشخیص دهند کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار تشکیل خواهد شد .
3-وظایف کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار چیست ؟
بر اساس ماده 5 آیین نامه ،وظایف کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار به شرح ذیل می باشد .
1-طرح مسائل و مشکلات حفاظتی و بهداشتی در جلسات کمیته و ارائه پیشنهادات لازم به کارفرما جهت رفع نواقص و سالم سازی محیط کار.
2-انعکاس کلیه ایرادات و نواقص حفاظتی و بهداشتی و پیشنهادات لازم جهت رفع آنها به کارفرمای کارگاه.
3-همکاری و تشریک مساعی با کارشناسان بهداشت حرفه ای و بازرسان کار جهت اجرای مقررات حفاظتی و بهداشت کار.
4-توجیه و آشناسازی کارگران نسبت به رعایت مقررات و موازین بهداشتی و حفاظتی در محیط کار.
5-همکاری با کارفرما در تهیه دستورالعملهای لازم برای انجام کار مطمئن،سالم و بدون خطر و همچنین استفاده صحیح از لوازم و تجهیزات بهداشتی و حفاظتی در محیط کار.
6-پیشنهاد به کارفرما جهت تشویق کارگرانی که در امر حفاظت فنی و بهداشت کار علاقه و جدیت دارند.
7-پیگیری لازم به منظور تهیه و ارسال صورت جلسات کمیته و همچنین فرم های مربوط به حوادث و بیماری های ناشی از کار به ارگان های ذیربط.
8- پیگیری لازم در انجام معاینات قبل از استخدام و معاینات ادواری به منظور پیشگیری از ابتلا کارگران به بیماری های ناشی از کار و ارائه نتایج حاصله به مراکز بهداشت مربوطه.
9-اعلام موارد مشکوک به بیماری های حرفه ای از طریق کارفرما به مراکز بهداشت مربوطه و همکاری در تعیین شغل مناسب برای کارگرانی که به تشخیص شورای پزشکی به بیماری های حرفه ای مبتلا شده و یا درمعرض ابتلا به آنها قرار دارند.(موضوع تبصره ۱ ماده ۹۲ قانون کار).
10- جمع آوری آمار و اطلاعات مربوطه از نقطه نظر مسائل حفاظتی و بهداشتی و تنظیم و تکمیل فرم صورت نواقص موجود در کارگاه.
11- بازدید و معاینه ابزار کار و وسائل حفاظتی و بهداشتی در محیط کار و نظارت بر حسن استفاده از آنها.
12- ثبت آمار حوادث و بیماری های ناشی از کار و تعیین ضریب تکرار و ضریب شدت سالانه حوادث.
13- نظارت بر ترسیم نمودار میزان حوادث و بیماری های حرفه ای و همچنین نصب پوسترهای آموزشی بهداشتی و حفاظتی در محیط کار.
14-اعلام کانون های ایجاد خطرات حفاظتی و بهداشتی در کارگاه.
15- نظارت بر نظم و ترتیب و آرایش مواد اولیه و محصولات و استقرار ماشین آلات و ابزار کار به نحو صحیح و ایمن و همچنین تطابق صحیح کار و کارگر در محیط کار.
16- تعیین خط مشی روشن و منطبق با موازین حفاظتی و بهداشتی بر حسب شرایط اختصاصی هر کارگاه جهت حفظ و ارتقاء سطح بهداشت و ایمنی محیط کار و پیشگیری از ایجاد حوادث احتمالی و بیماری های شغلی.
17- تهیه و تصویب و صدور دستورالعمل های اجرایی حفاظتی و بهداشتی جهت اعمال در داخل کارگاه در مورد پیشگیری از ایجاد عوارض و بیماری های ناشی از عوامل فیزیکی،شیمیایی،ارگونومیکی،بیولوژیکی و روانی محیط کار.
4-آیا کارگاه های خانوادگی مشمول تشکیل کمیته حفاظت فنی هستند ؟
کارگاه های خانوادگی از نظر تشکیل کمیته حفاظت تفاوتی با سایر کارگاه ها نداشته و درصورت شمول می بایست مطابق با شرایط مندرج در آیین نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار نسبت به تشکیل کمیته حفاظت اقدام نمایند .
5-در سازمان ها و ادارات غیر صنعتی که کارگر مشمول قانون کار به تعداد بیش از 25 نفر کارگر وجود دارد نحوه تشکیل کمیته حفاظت چگونه است ؟
در آیین نامه فعلی تفاوتی در خصوص کارگاه های صنعتی و غیر صنعتی عنوان نشده و این کارگاه ها نیز می بایست مطابق آیین نامه فعلی نسبت به تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار اقدام نمایند.
6-نحوه تشکیل کمیته های حفاظت در کارگاه های ساختمانی و پروژه های عمرانی چگونه است؟
در آیین نامه فعلی تفاوتی در خصوص نحوه تشکیل کمیته حفاظت در کارگاه های ساختمانی با دیگر کارگاه ها عنوان نگردیده و مطابق آیین نامه فعلی در صورت وجود 25 نفر کارگر و بیشتر، یا با تشخیص مشترک و هماهنگ بازرس کار و کارشناس بهداشت حرفه ای محل می بایست در این کارگاه ها کمیته حفاظت تشکیل گردد .
7- نحوه برگزاری جلسات کمیته های حفاظت فنی چگونه می باشد و نتایج جلسه چگونه ثبت و ضبط می شود ؟
به استناد ماده 4 آیین نامه مربوطه ،جلسات کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار باید لااقل هر ماه یک بار با حضور اعضاء کمیته تشکیل گردد و در اولین جلسه خود نسبت به انتخاب یک نفر دبیر از میان اعضاء کمیته اقدام نماید. تعیین زمان تشکیل جلسات و تنظیم جلسات کمیته به عهده دبیر جلسه خواهد بود و طبق تبصره 1 ماده فوق در مواقع ضروری یا زودتر از موعود با پیشنهاد مدیر کارخانه یا مسئول حفاظت فنی و یا مسئول بهداشت حرفه ای کمیته تشکیل خواهد شد . همچنین مطابق با تبصره 2 ماده فوق الذکر کارفرما مکلف است یک نسخه از تصمیمات کمیته و همچنین صورت جلسات تنظیمی را به اداره کار و مرکز بهداشت مربوطه ارسال نماید.
8-نتایج جلسات کمیته های حفاظت فنی چگونه پیگیری می شود ؟
پس از تهیه صورت جلسه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار، دبیر کمیته مسئولیتهای اعضاء را تعیین و در خصوص موارد مطرح شده در صورتی که احتیاج به پیگیری و تامین هزینه برای اجرای موارد مندرج در صورتجلسه باشد از طریق مقتضی اقدام می نماید و کارفرما بایستی یک نسخه از صورت جلسه تائید شده را به اداره کار محل ارسال نماید.
9-نحوه بررسی صورت جلسات کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار در ادارات بازرسی کار چگونه است ؟
با توجه به اعلام برنامه تشکیل جلسات کمیته حفاظت درطول سال توسط کارفرمایان ،بازرسان کار با برنامه ریزی و حضور در جلسه و یا دریافت صورت جلسات کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار نسبت به مطالعه و تطبیق آن با صورت جلسات قبلی اقدام و در صورت رفع موارد نقص مطرح شده در صورت جلسات قبلی نسبت به تائید و بایگانی آن اقدام می نمایند. شایان ذکر است برای کنترل بهتر صورت جلسات دریافت شده در بعضی از بازرسهایی ادواری موارد مطروحه در صورت جلسه مورد بررسی قرار می گیرد.
10- آیا وجود کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار و یا مسئولین ایمنی و بهداشت کار رافع مسئولیت های کارفرماست ؟
به استناد(ماده 6 آئین نامه مربوطه) وجود کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و مسئولین حفاظت و بهداشت حرفه ای در کارگاه به هیچ وجه رافع مسئولیت های قانونی کارفرما در قبال مقررات وضع شده نخواهد بود .
11-آیا کارگاه هایی که دارای کمتر از 25 نفر کارگر هستند نیز می توانند کمیته حفاظت و بهداشت کار موضوع ماده 93 قانون کار تشکیل دهند ؟ با چه شرایطی ؟
در کارگاه هایی که کمتر از 25 نفر کارگر دارند و نوع کار آن ها ایجاب نماید با نظر مشترک و هماهنگ بازرس کار و کارشناس بهداشت حرفه ای محل ، کارفرما مکلف به تشکیل کمیته مذکور خواهد بود .در این گونه کارگاه ها کمیته مذکور با سه نفر از اعضاء به شرح ذیل تشکیل میگردد .
1- کارفرما یا نماینده تام تام‌الاختیار او
2- نماینده شورای اسلامی کار یا نماینده کارگران کارگاه
3- مسئول حفاظت فنی و بهداشت حرفه ای
12- شرایط انتخاب مسئول ایمنی و حفاظت فنی در کمیته های حفاظت فنی چگونه است ؟
بر اساس تبصره ۱و۲ ماده۲ آیین نامه مربوطه ،مسئول حفاظت فنی می بایستی ترجیحاً از فارغ تحصیلان رشته حفاظت فنی و ایمنی کار و مسئول بهداشت حرفه ای نیز ترجیحاً فارغ التحصیل بهداشت حرفه ای یا پزشک عمومی مورد تائید مرکز بهداشت شهرستان باشد .
13-در چه زمانی یک نفر می تواند هم زمان در یک کمیته واحد به عنوان مسئول ایمنی و مسئول بهداشت حرفه ای فعالیت نماید ؟
بر اساس تبصره 3 ماده 3 آیین نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار، در کلیه کارگاه هایی که کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار با سه نفر تشکیل می گردد مسئول حفاظت فنی و بهداشت حرفه ای می تواند یک نفر باشد مشروط بر آن که پس از آموز ش های لازم که با هزینه کارفرما توسط مرکز بهداشت و یا اداره کار محل حسب مورد تشکیل می گردد شرکت نموده و گواهینامه لازمه را دریافت نماید .
14-شرایط مسئولین ایمنی در کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار چیست؟
مسئولین ایمنی می بایستی ترجیحاً از فارغ التحصیلان رشته حفاظت فنی و ایمنی کار باشند لیکن با توجه به کمبود نیرو در این رشته می توان آنان را از میان رشته های مرتبط با ایمنی نظیر مهندسی صنایع با گرایش ایمنی صنعتی و رشته های فنی-مهندسی انتخاب نمود . همچنین می توان افراد دارای مدرک فنی غیر مرتبط با ایمنی ، به شرط گذراندن دوره های عمومی و تخصصی ایمنی برگزار شده توسط مراجع ذیصلاح مورد تایید وزارت کار و امور اجتماعی برابر مقررات به کار گرفت.
15-شرح وظایف مسئول ایمنی چیست ؟ و از نظر سازمانی می بایستی به چه کسی پاسخگو باشد ؟
1-طرح مسائل و مشکلات حفاظتی و ایمنی در جلسات کمیته حفاظت فنی و ارائه پیشنهادات لازم به کارفرما جهت رفع نواقص و سالم سازی محیط کار
2-انعکاس کلیه ایرادات و نواقص حفاظتی و بهداشتی و پیشنهادات لازم جهت رفع آن ها به کارفرمای کارگاه
3-همکاری و تشریک مساعی با کارشناسان بهداشت حرفه ای و بازرسان کار جهت اجرای مقررات حفاظتی و بهداشت کار
4-توجیه و آشناسازی کارگران جهت رعایت مقررات ایمنی
5-همکاری با کارفرما در تهیه دستورالعمل های لازم برای انجام کار مطمئن
6-پیشنهاد به کارفرما جهت تشویق کارگرانی که موارد ایمنی را رعایت می کنند
7-پی گیری لازم جهت انجام معاینات قبل از استخدام
8-بازدید و معاینه ابزار کار
9-ثبت آمار حوادث و بیماری های ناشی از کار کارگران
10-اعلام کانون های ایجاد خطرات حفاظتی
11-نظارت بر نظم و ترتیب و آرایش مواد اولیه و محصولات و استقرار ماشین آلات.
از نظر سازمانی مسئول ایمنی به کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و بعنوان نماینده کارفرما در بحث ایمنی به مدیریت پاسخگو می باشد .
16-نحوه و علل حضور بازرسان کار در جلسه کمیته حفاظت فنی چیست ؟
بازرسان کار بر اساس هماهنگی قبلی صورت گرفته و یا برنامه اعلامی تشکیل کمیته ها توسط کارفرما در جلسات کمیته حضور یافته و هدف از حضور در جلسات، اعلام نواقص موجود در نحوه تشکیل جلسات، مباحث و موضوعات مطروحه در جلسه و تصمیمات اتخاذ شده و ارائه مشاوره و راهنمایی های لازم و همچنین توجیه کارفرمایان کارگاه ها در خصوص نقش و جایگاه کمیته ها در ارتقاء سطح ایمنی کارگاه خواهد بود .
17-صلاحیت اعضای کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار چگونه کنترل می شود ؟
صلاحیت اعضای کمیته های حفاظت با اعلام مدارک و مشخصات آن ها توسط کارفرما به اداره کار و امور اجتماعی محل و بررسی موضوع و تطبیق آن با ماده 2 آیین نامه کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار و تبصره های مربوطه انجام و اعلام نظر صورت خواهد گرفت .همچنین به استناد تبصره 2 ماده 3 آیین نامه کمیته ها صلاحیت مسئولین حفاظت فنی و بهداشت حرفه ای باید به تایید اداره کار و مرکز بهداشت محل برسد.
18- آیا کارفرما باید هزینه ای به اعضای کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار جهت برگزاری جلسات کمیته مذکور پرداخت نماید ؟
بجز هزینه آموزشی اعضاء کمیته در خصوص مسایل ایمنی و حفاظت فنی ،برای حضور اعضاء در جلسات کمیته های حفاظت فنی در قانون کار و آئین نامه های مربوطه هزینه ای مشخص نشده است .
19-نحوه کنترل کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار چگونه است ؟
با بررسی صورت جلسات کمیته های حفاظت فنی و ثبت در نرم افزار چنانچه کارگاهی در خصوص تشکیل مستمر و اعلام صورتجلسات و پی گیری مصوبات و اقدامات مربوطه دارای نقص و مشکلاتی باشد ابتدا به صورت کتبی موارد اعلام می شود و در صورت تکرار اشکالات و عدم رفع نواقص با مراجعه به کارگاه مربوطه نسبت به پی گیری موضوع اقدام می گردد .
20-در صورت عدم تشکیل کمیته حفاظت فنی توسط کارفرما، علیرغم ابلاغیه های صادره ، نحوه بر خورد چگونه می باشد ؟
با توجه به اینکه آئین نامه کمیته حفاظت به استناد مواد 85 و 93 قانون کار تهیه گردیده است کارفرمایان مکلف به رعایت آیین نامه ها و دستورالعمل های ایمنی مصوب شورایعالی حفاظت فنی مطابق با ماده91 قانون کار می باشند و در صورت عدم رعایت این دستورالعمل به استناد ماده 176 قانون کار با آنان برخورد خواهد شد.
21- آیا تیمهای مدیریت ایمنی ، بهداشت و محیط زیست (HSE) می توانند جایگزین کمیته حفاظت و بهداشت کار باشند ؟
تشکیل این کمیته ها رافع مسئولیت کارفرما در خصوص تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار نمی باشد و کارفرما موظف است کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار را مطابق با شرایط مندرج در آیین نامه مربوطه که مصوب شورایعالی حفاظت فنی می باشد تشکیل دهد .
منابع مورد استفاده:وب سایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دیوان عالی کشور