[masoomi]

راحتی در آشپزخانه با رعایت اصول ارگونومی
ارگونومی چیست؟ ارگونومی در عمل به مفهوم تطابق و سازگاری محیط کار، ابزار کار و شرایط کار با توانایی‌های جسمی و روانی انسان‌ها می‌باشد.
خوشبختانه به تازگی طراحان و کارشناسان توجه بیشتری به علم ارگونومی نشان می‌دهند. توجه آنها به ویژه به محل‌های پرخطر یک خانه مانند آشپزخانه است که با هدف پیشگیری از صدمات و آسیب‌های اسکلتی-عضلانی و به منظور افزایش بهره‌وری، کارایی و ایجاد راحتی با طراحی ارگونومیک، کار در آشپزخانه را برای شما لذت بخش می‌کند نه دردناک!
نکاتی جهت طراحی ارگونومیک آشپزخانه:
رعایت مثلث کار در آشپزخانه:



مثلث کار یک مثلث فرضی است که سه رأس آن شامل سه منطقه کار اساسی “سینک ظرف‌شویی”، “اجاق‌گاز” و “یخچال” می‌باشد. لازم به ذکر است در آشپزخانه‌های کوچک چیدمان این سه عنصر ممکن است به صورت خطی انجام شود. رابطه این سه عنصر در آشپزخانه بایستی به گونه‌ای باشد که نه آن‌قدر فاصله بین آنها زیاد باشد که موجب رفت و آمد طولانی شود و نه آن‌قدر کم و تنگاتنگ باشد که موجب تداخل و اختلال در مسیر رفت و آمد شود. بهترین شرایط زمانی است که محیط این مثلث بین ۴.۵ تا ۶ متر باشد.
رعایت اصول چیدمان در کابینت و قفسه‌ها:
- سعی کنید ارتفاع سطح میز کارتان را متناسب با ابعاد بدنی خود انتخاب کنید نه آن‌قدر ارتفاع میز کم باشد که مجبور باشید کمر را خم کنید و نه آن‌قدر بلند باشد که در حین کار شانه‌هایتان بالا آورده شود.
- آب چکان باید در ارتفاعی نصب شود که مساوی با ارتفاع چشم افراد باشد، در این حالت بالا بردن دست خسته کننده نخواهد بود.
سعی شود وسایلی که به آن مرتباً نیاز است در قفسه‌هایی چیده شوند که در سطح کمر (۷۰ تا ۹۰ سانتی‌متر) قرار دارند تا لازم نباشد بدن مرتبط در شرایط فیزیکی نامناسب قرار گیرد.


تجهیزاتی که بندرت از آن استفاده می‌کنید را در قفسه‌های بالاتر که دسترسی سخت تر است، قرار دهید.
نورپردازی آشپزخانه را با دقت بیشتری انجام دهید:
آشپزخانه باید نور کافی داشته باشد تا هنگام کار دید کافی داشته باشید و مجبور نشوید به جلو خم شوید تا بهتر ببینید. در صورتی که سایه‌ی هود و کابینت‌ها مسیر نور را گرفته و دید را کم می‌کند، از نورهای موضعی استفاده کنید.
 ابزار دستی ارگونومیک انتخاب کنید:
ابزار دستی موجود در آشپزخانه عمدتاً شامل: دستگیره و بدنه وسایلی چون رنده، هم زن، انواع چاقو، انواع قاشق، کارد و چنگال، انبر، پارچ، لیوان، و... می‌باشند. باید سعی شود ابزاری انتخاب شود که حالت طبیعی دست را حفظ کند. ابزاری مناسب کار شماست که دسته آن به گونه‌ای طراحی شده باشد که به جای سطح کوچکی از کف دست، با بخش وسیع‌تری از آن در تماس بوده و یا نیرو را به ناحیه بین انگشتان شست و سبابه منتقل کند و وضعیت طبیعی دست را حفظ کند.

تهیه کننده: معصومه پرمون کارشناس ارگونومی دانشکده بهداشت، زینب رسولی دانشجوی دکتری ارگونومی دانشکده بهداشت

وب سایت دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز